Liefhebbers Marius Grutters herstelt eeuwenoud heggenpatroon

Op bijna drie eeuwen oude kadasterkaarten van het Hertogdom Kleve ontdekte Marius Grutters een bijzonder heggenpatroon. Zo bijzonder dat Grutters het graag in ere wilde herstellen. 
De geboren Oeffeltenaar doet dat op zijn eigen landgoed Limosa, midden in het UNESCO-biosfeergebied De Maasheggen. In 2005 kocht hij de eerste anderhalve hectare ervan van een lokale agrariër. In de jaren erna is het landgoed stukje bij beetje groter geworden, met steun van onder meer Groen Ontwikkelfonds Brabant. Inmiddels heeft Grutters al 10 hectare aaneengesloten eigendom in De Maasheggen. Of het daarbij blijft? “Ik ben bezig om, in overleg met Groen Ontwikkelfonds Brabant, nog een extra hectare bij te kopen.”

De fascinatie van Marius Grutters voor De Maasheggen dateert al van de tijd dat zijn familie er grond had en hij er bijna dagelijks kwam. Toen Grutters 19 jaar geleden aan de slag ging bij Limburgs Landschap, “laaide” naar eigen zeggen zijn behoefte om zich actiever in te zetten voor het natuur- én vooral heggenherstel in De Maasheggen weer op. Grutters verdiepte zich in de authentieke heggenvlechttechnieken, die eerder in De Maasheggen werden gebruikt. Hij was bovendien initiatiefnemer van de Nederlandse kampioenschappen Maasheggenvlechten dat elk jaar op de 2e zondag van maart wordt gehouden. “Het is belangrijk om de kennis over de oude technieken van vroeger, maar ook de vaardigheden die daarbij horen voor ons nageslacht te behouden”, vindt Grutters.

Landgoed Limosa
Hij brengt dat zelf in de praktijk op zijn landgoed Limosa. Limosa is Latijns voor ‘grutto’, de vogelsoort die eerder broedde in het Maasheggengebied. Bovendien is het een knipoog naar zijn eigen achternaam Grutters. “De heggen die ik op mijn landgoed plant volgen het heggenpatroon van de ‘Katasteraufnahme im Herzogtum Kleve im Jahre 1731’. In die tijd waren delen van Noord-Oost Brabant en Noord-Limburg nog Duits.” 

Boomkikkers
Grutters plant vooral een- en tweestijlige meidoorns. Verder staan er sleedoorn, wegedoorn, kardinaalsmuts, rode kornoelje, Spaanse aak, hondsroos en heggenroos op zijn landgoed. Grutters herstelt niet alleen het oude landschap, maar spant zich ook in om de biodiversiteit te stimuleren. Een goed voorbeeld van het laatste is het uitzetten van 88 boomkikkers. Samen met bioloog Ben Crombaghs van Bureau Natuurbalans heeft hij onlangs de kikkers losgelaten op zijn landgoed. “Een bijzonder moment”, zegt Marius Grutters. “Ik heb me er bijna 15 jaar voor ingezet om de boomkikker in De Maasheggen te laten terugkeren. Dat het nu werkelijkheid is geworden doet me erg goed.” Het is de bedoeling om in de komende jaren nog eens honderden boomkikkers uit te zetten. De poelen, heggen en graslanden van het landgoed zijn uitermate geschikt om de boomkikkers de leefruimte te bieden die zij nodig hebben om te kunnen overleven. “Sowieso is het prachtig om te zien hoe het landgoed zich ontwikkelt”, vindt Grutters. “Zie alleen al het verschil tussen de graslanden die ik in 2005 heb aangekocht én ingericht en de recent verworven weilanden. Met een goed beheer kun je echt hele mooie natuur ontwikkelen.” 

Klaprozen
Zijn landgoed is er primair voor de natuur - en niet voor recreatieve doeleinden. Toch leidt hij weleens groepen van mensen, waaronder schoolklassen, rond. Altijd met als doel om de schoonheid van de natuur te laten zien. “In juni stond een deel van het landgoed helemaal vol met klaprozen. Prachtig om te zien. De ene na de andere voorbijganger maakte een selfie. Dat vond ik ook weer heel leuk. Zolang ze de klaprozen maar niet vertrappen.”