Vlaamse studenten op bezoek in De Maasheggen
Piet Hopman (Staatsbosbeheer) en Marius Grutters (eigenaar van landgoed Limosa en kenner van het gebied) hebben eind maart 35 eerstejaars studenten van de Hogeschool Gent rondgeleid in De Maasheggen. De Vlaamse studenten zijn eerder dit schooljaar begonnen aan de studie Tuin- en Landschapsarchitectuur.
Marius Grutters nam de studenten mee op ontdekkingstocht door het gebied ten zuiden van de brug bij Oeffelt, terwijl Piet Hopman een andere groep de Oeffelter Meent liet zien.
Docent Luc Deschepper maakte onderstaand verslag van de excursie:
Op 24 maart laatsleden bezochten studenten landschapsarchitectuur het Maasheggengebied. Tijdens die projectweek stonden verschillende excursies op het programma. Binnen de opleiding wordt maximaal ingezet op excursies. Daarmee leren studenten uit het reële werkveld van de landschapsarchitect.
Er waren verschillende redenen om Maasheggen op de agenda te plaatsen. Vooreerst toont het gebied toont nog steeds op een heldere manier de invloed van het onderliggend fysisch systeem op de wijze waarop het werd ontgonnen om aan landbouw te doen. Daarnaast is Maasheggen ook een goed referentiebeeld voor de historische situatie zoals deze die we kennen als weergegeven op de Kaart van de Oostenrijkse Nederlanden. Deze historische kaart, gepubliceerd in 1777, wordt frequent gebruikt bij het historische landschapsonderzoek. Naast zijn historische beeldreferentiewaarde werd Maasheggen ook gekozen als inspirerende bron om heggen - in het westelijk deel van Vlaanderen gebruiken we de hiervoor de term hagen - op een artistieke en vormelijke wijze in te zetten in het landschapsontwerp. Om de mogelijkheden daarvan te illustreren werd voorafgaand aan de excursie het werk van de Deense landschapsarchitect C. Th. Sørensen besproken. Het volkstuincomplex in Nærum, door hem in ontworpen in 1952, toont nog steeds de actuele mogelijkheden om heggen in te zetten als organiserende en beschermende groenstructuur.
Als laatste, maar daarom niet de minst belangrijke, werd Maasheggen bezocht omwille van zijn hoge visuele belevingswaarde. Voor het indrukwekkend beeld van de bloeiende meidoorn was het helaas nog te vroeg. De subtiele bloei van de sleedoorn en het frisgroene ontluikend blad van de meidoorn verzorgden daarentegen wel de intro van de ontluikende lente. Door zelf te beleven kan je ontwerpen maken om te beleven. Om dit bij te brengen aan de studenten werd in de voormiddag, voorafgaand aan de informatieve geleide excursie in de namiddag, een wandeling gemaakt van zuid naar oost in het deelgebied De Bergjes. Op het einde van de wandeling werden we opgewacht door Piet Hopman. Hij gidste de ene helft van de groep na de lunch in het Natura 2000-gebied Oeffeltermeent. De verschillende deelprojecten in het gebied werden toegelicht: de ontwikkeling van stroomdalgrasland; de verbetering van het habitat van de kamsalamander; de oefenheggen van het Nederlands Kampioenschap 2022 en de kleiwinning in relatie tot het behoud van het Maasheggenlandschap.
De andere helft van de groep bezocht onder leiding van Marius Grutters de Oeffeltsche Weiden. Hoofdmoot van de wandeling was het herstel en behoud van het Maasheggenlandschap als cultuurhistorisch monument. Waren we te vroeg voor de meidoornexplosie, het resultaat van het Nederlands Kampioenschap 2022 dat een week eerder plaatsvond, konden we volop bewonderen. De deskundige toelichting over de techniek voor het vlechten en het beheer ervan de daarop volgende jaren werd door de studenten met volle aandacht gevolgd.
Na een afsluitende drink en gezellige babbel met de gidsen in Het Veerhuis werd de terugreis aangevat. Bij het lezen van het handboek over heggen en heggenvlechten kon een halfuur file bij Eindhoven ons niet deren. Het was een inspirerende dag.
Luc Deschepper
en overige begeleidende collega’s Marjolein Eggermont, Bart Depestel en Steve Van Ryckeghem
