VNC zorgt voor meer kruiden, heggen en vogels

De Vereniging Nederlands Cultuurlandschap (VNC) en het Collectief Deltaplan Landschap zetten zich gezamenlijk in voor meer heggen in het UNESCO-gebied De Maasheggen. Zij nemen echter ook andere maatregelen die de biodiversiteit ten goede komen.

De meeste van deze maatregelen worden betaald uit de biodiversiteitssubsidie 'Niet-productieve investeringen voor weide- en akkervogels'. Daarnaast heeft VNC ook bijdragen ontvangen van het Ars Donandi Tringa Fonds en het Prins Bernard Cultuurfonds

Heggen
Goed beheerde en gezonde heggen leveren een enorme impuls voor de biodiversiteit. VNC herstelt verwaarloosde heggen, die in de loop der jaren door slecht beheer uiteen zijn gevallen, door gaten met inheemse meidoorn in te planten. Zo is tot en met december van 2021 3 kilometer aan heg hersteld. Daarnaast plant VNC ook nieuwe heggen aan. De nieuwe heggen bestaan voornamelijk uit meidoorn (80 procent), maar er worden ook andere soorten struiken geplant. In alle gevallen gaat het om inheemse soorten. In december is 1 kilometer nieuwe struweelhaag aangeplant.

Kruidenranden
Vorig jaar is ruim twee hectare kruidenrijke bloemenranden ingezaaid. Niet alleen zien deze randen er, zodra ze in bloei staan, bijzonder mooi uit, ze vormen ook een belangrijke en gezonde voedselbron voor de koeien die er grazen. Het kruidenrijke ‘menu’ geeft de koeien een betere weerstand dan wanneer zij slechts één soort zouden eten, zoals het veelvoorkomende Engels raaigras. Dit concurrentiekrachtige raaigras in combinatie met de rijke kleigrond in het gebied is een belangrijke oorzaak van de snelle afname van het kruidenrijkdom in De Maasheggen. Door kruidenrijke randen in te zaaien probeert VNC die trend te doorbreken. Samen met Peter Verbeek van Bureau Natuurbalans heeft VNC een methode ontwikkeld die voor meer kruiden in een grasland zorgt. Doordat de grasstroken eerst gefreesd, vervolgens geploegd en daarna ingezaaid worden met een meerjarig kruidenmengsel, hebben de kruiden een goede kans om aan te slaan.

Bomen
Bomen horen onlosmakelijk bij en in de heggen langs de Maas. Zogenoemde overstaanders (vrijstaande bomen in een heg) komen nog op vele plekken in De Maasheggen voor. Ze zorgen voor schaduw, schuil- en broedplaatsen en voedsel en vervullen zo een belangrijke ecologische functie. Maar in de loop der jaren zijn ook vele van deze overstaanders verdwenen. Vanaf dit jaar gaat VNC in de heggen nieuwe bomen planten die in de toekomst als overstaander of als knotboom kunnen worden beheerd.

Nestkasten
De ringmus is een beschermde inheemse vogel en een graag geziene gast bij boerderijen en in dorpen aan de randen van De Maasheggen. Met nestkasten op de juiste plekken hoopt VNC meer ringmussen naar De Maasheggen te trekken. In totaal gaat VNC vijftig nestkasten ophangen aan boerderijgevels en in bomen.

Bijenheuvels
Tot slot gaat VNC nog zogenoemde bijenheuvels aanleggen. Deze maatregel, bedoeld voor de noodlijdende solitaire bijen, heeft VNC samen met bijenexperts bedacht. De bijenheuvels worden gemaakt door grond te stapelen en daarna aan één kant strak af te snijden. De opstaande kant is dan geschikt voor solitaire bijen om in te nestelen. Voor de bijenheuvels maakt VNC gebruik van de grond van de uitgegraven poelen. Omdat de aanleg van de poelen naar volgend jaar is doorgeschoven, lopen ook de bijenheuvels vertraging op. Niettemin vindt ook deze maatregel vanaf 2022 plaats en komen de bijenheuvels op circa honderd locaties in De Maasheggen.

Dit artikel verscheen eerder in het VNC-ledenblad ‘Landschappelijk’. Leden van de VNC krijgen het blad gratis thuisgestuurd.
Foto's: Vereniging Nederlands Cultuurlandschap